(Biên soạn bởi Bác Sĩ Lương Lễ Hoàng)

Nếu chỉ nhìn dưới khía cạnh bệnh tim mạch, hầu như đối tượng mãn kinh nào cũng gặp trục trặc với huyết áp, hoặc quá cao khiến đau đầu, hoặc quá thấp khiến chóng mặt khi đổi tư thế.
  Quả thật không quá lời nếu đánh giá hội chứng mãn kinh là giai đoạn cực kỳ mâu thuẫn trên cả hai mặt tâm thể của nạn nhân. Nếu những cơn bốc hỏa là lý do khiến nạn nhân dễ bị đồng hóa với hình ảnh quạu quọ, phấn khích thì mặt khác, nhiều nạn nhân hiểu rõ hơn ai hết về tình trạng khó nói, về cảm giác buồn chán, thậm chí thường khi vô cớ, với tất cả, với cuộc sống, với công việc, với phòng the…

Với số nạn nhân “hàn” nhiều hơn “nhiệt”, không có gì khó hiểu từ khi các nhà nghiên cứu về hội chứng mãn kinh phát hiện mối liên hệ giữa tình trạng thiếu hụt nội tiết tố giới tính và rối loạn chức năng tuyến giáp. Đó là lý do tại sao không dưới 40% người mãn kinh có huyết áp là đà ngọn cỏ, đi kèm với cảm giác của những cơn ớn lạnh bất chợt, cứ như lạnh tận trong xương, cho dù thời tiết bên ngoài oi bức. Nạn nhân vì thế không thể uống nước lạnh, tắm nước lạnh và thường phải mặc quần áo ấm ngay cả khi đứng dưới trời nắng gắt!

Vấn đề vẫn chưa dừng lại ở đó mới khổ cho phận má hồng lúc biệt kinh kỳ! Nếu tưởng tình trạng thiếu hụt nội tiết tố nữ tính khi mãn kinh chỉ tác động trên hệ nội tiết sinh dục và dẫn đến hậu quả tại chỗ như lãnh cảm vì khô âm đạo, khuynh hướng bội nhiễm cổ tử cung… thì lầm! Bên cạnh bệnh tim mạch hầu như khó tránh trong giai đoạn mãn kinh, thiếu nội tiết tố giới tính đi kèm với thiểu năng tuyến giáp là đòn bẩy cho nhiều trục trặc như:

• Phân liệt cá tính và rối loạn chức năng tư duy thể hiện qua các triệu chứng đãng trí, lo sợ vô cớ, trầm cảm, suy giảm trí nhớ, và đặc biệt là giảm ham muốn tình dục.
• Da khô, mau nhăn, dễ rạn nứt vì tiến trình tổng hợp collagen dưới da bị ức chế.
• Loãng xương do tiến trình hủy xương nhiều hơn và nhanh hơn công đoạn tạo xương. Thêm vào đó là khuynh hướng thải canxi qua đường tiểu khiến nạn nhân dễ bị sỏi tiết niệu.
• Tình trạng xơ vữa động mạch nhanh chân hơn bình thường vì được gia tốc trong điều kiện thiếu nội tiết tố nữ tính cho dù gia chủ cữ ăn béo.
• Dị ứng nhưng không thuyên giảm với thuốc chống dị ứng thông thường vì phía sau căn bệnh là tình trạng thiếu canxi trong giai đoạn mãn kinh.
• Cơ tạng béo bệu vì ứ nước dưới da.

Cũng như các tuyến khác, chức năng của tuyến giáp gắn liền với sinh tố và khoáng tố. Muốn hoạt động với hiệu quả ổn định, tuyến giáp cần sự đồng hành của khoáng tố iốt. Nhiều nhà nghiên cứu vì thế đã khuyên phụ nữ khi trong giai đoạn tiền mãn kinh, nên:

• Nêm món ăn bằng muối iốt.
• Uống sữa không đường mỗi ngày. Không cần nhiều, một ly quá đủ nhưng ngày nào cũng có.
• Ăn cá biển tối thiểu 3 lần trong tuần.
• Uống tối thiểu một lít nước khoáng loại nhiều iốt trong giờ làm việc.
• Giới hạn thực phẩm công nghệ vì nhiều phụ gia ức chế hoạt động của tuyến giáp.
• Chải răng với kem đánh răng có iốt.
• Kiểm sóat chức năng tuyến giáp bằng xét nghiệm sinh hóa và siêu âm mỗi 6 tháng.
• Dùng thuốc có iốt trong giai đoạn căng thẳng vì công việc, thay vì đợi phình cổ mới tìm thầy.

Có một điều chắc hơn đinh đóng cột. Hội chứng mãn kinh không hề khu trú trong hệ tiết niệu sinh dục theo định kiến hễ đau đâu chắc bệnh gần đó. Trái lại, nhiều triệu chứng tâm thể là hệ quả của rối loạn trên trục thần kinh trung ương – thần kinh thực vật – hệ nội tiết. Điều trị mãn kinh nếu muốn có tác dụng toàn diện và lâu dài, phải tác động trên tuyến yên để qua đó xuất phát tín hiệu điều chỉnh nội tiết tố. Chữa mãn kinh mà chỉ tập trung vào “cơ sở hạ tầng” chẳng khác nào chữa cháy cầm canh để rồi sớm muộn cũng đến lúc cháy sạch!

Bác Sĩ Lương Lễ Hoàng.


==> Hãy CHIA SẺ với NGƯỜI THÂN YÊU, BẠN BÈ để nhiều người được lợi lạc từ những kiến thức hữu ích này.